*‍ سیاست_همسرداری*

هیچگاه در مقابل دیگران با همسرتان مخالفت نکنید؛ هر چند حق با شما باشد…

چون این کار سبب شرمنده شدن و احساس سرشکستگی او خواهد شد….

و باعث می‌شود تا اولا احترام دیگران نسبت به او از بین برود ثانیا احترام خانواده شما از بین برود و دید اطرافیان به خانواده شما عوض شود….

خانواده جمع خصوصی است،مشکلاتش هم باید بصورت خصوصی حل شود….. ‍ 

رفتار با فرزندان در سن بلوغ:

یکی از معمولی ترین انواع درگیری هایی که در سنین بلوغ بوجود می آید، مخالفت مکرر با پدر و مادر است.

 نوجوانان در این سن قدری سرکش می شوند و در هر مورد با والدین خود مخالفت می کنند.

البته نمی توان گفت که همه نوجوانان دچار یک چنین مشکلی میشوند، اما در اکثر موارد این اتفاق روی می دهد. دلیل این امر تغییرات روانی و احساسی در وجود نوجوان ذکر شده است.

به هر حال نوجوانان هر کاری که انجام می دهند، تنها یک هدف را دنبال می کنند و آن هم رسیدن به استقلال است.

به این منظور آنها سعی می کنند تا آنجایی که میتوانند خودشان را از خانواده دور کنند. به ویژه بچه هایی که بیش از اندازه به خانواده وابسته هستند، تلاش بیشتری در این زمینه از خود نشان می دهند.

آنها این امر را به واسطه نظرهایی مخالف با نظر والدین نشان می دهند و آنچنان که قبلاً با پدر و مادر ارتباط برقرار می کردند، با آنها رابطه برقرار نمی کنند.

همچنان که بزرگتر می شوند، تمایل پیدا می کنند تا نسبت به مسائل مختلف دقیق تر و منطقی تر فکر کنند.

آنها در ذهن خود ارزش های اخلافی مختلفی را تعریف میکنند، یک نظام ارزشی جداگانه را برای خود در نظر می گیرند، و راهکارهای پدر و مادر که تا چند وقت پیش برای آنها کارگشا بود، مشکل آفرین جلوه می دهد.

وظیفه پدر و مادر این است که ببیند تا چه حد به فرزند خود فضا می بخشد و به او اجازه می دهد که احساس استقلال پیدا کند.

والدین در این زمان باید سوالاتی به این شرح را از خود بپرسند: “آیا بیش از اندازه او را کنترل می کنم؟” یا “آیا به اندازه کافی به حرف های او گوش می دهم؟” و “آیا به او اجازه می دهم تا نظر های مثبت خودش را در کارها اعمال کند؟

” چند  راهکار درباره نحوه صحیح رفتار با فرزندان در سن بلوغ”

1- شناخت شخصیت نوجوان در سن بلوغ :

وقتی که والدین ویژگی‌های دوره نوجوانی و دوره بلوغ  نوجوانان را می شناسند . بسیاری از رفتارهای ناخوشایند آنان را غیرطبیعی نپندارند  و این امر موجب بروز عکس‌العمل در والدین نمی شود و به تیرگی روابط با نوجوان نخواهد انجامید.

2- استفاده از روش تغافل (نادیده گرفتن):

از موثرترین روش‌های تربیتی در این دوره «روش تغافل» است. یعنی مسائل و مشکلات نوجوان را بزرگ نشان ندهیم که در او ایجاد وحشت نماید و یا او را به لحاظ رفتارهایش دائم باز خواست ننمائیم. بلکه نوجوان بایستی همواره در حالت خوف و رجاء باشد. شاید گاهی لازم باشد از خطایش چشم پوشی کنیم تا رویش به رویمان باز نشود. البته گاهی تشخیص آن با هوش و ذکاوت خودتان است.

3- ایفای نقش راهنمایی بجای دستوری:

در برخورد و رفتار با فرزندان در سن بلوغ باید از نقش دستور دهنده به نقش همراه و همدل تبدیل شوید.

4- آموزش:

مهمترین دلیل ترس و اضطراب از هر موضوعی جهل و ناآگاهی نسبت به آن موضوع می‌باشد که ضروری است برای کاهش ترس و اضطراب‌های نوجوانی آموزش‌های لازم در مورد: بلوغ، مهارت دوست‌یابی، مهارت حل مساله،گذراندن اوقات فراغت، مهارت برنامه‌ریزیدرسی و مواردی از این قبیل به نوجوان آموزش داده شود.

همان‌گونه احترام به مسلمان زنده واجب است، لازم است مرده او نیز مورد تکریم و احترام قرار گیرد؛ لذا در شرع اسلام احکامی؛ مانند غسل، کفن و دفن و خواندن نماز بر بدن او واجب شده است.

در ارتباط با فلسفه نماز میت، امام رضا(ع) می‌فرماید: «اگر کسی بپرسد؛ چرا مأموریم که بر مردگان خود نماز بخوانیم، گفته می‌‏شود؛ براى این‌که به درگاه خدا شفیع میت شویم و آمرزش او را از خداوند بخواهیم؛ زیرا که هیچ وقتى از اوقات، میت محتاج‌‏تر از لحظه پس از مرگ نیست که شفاعت شود و از براى او طلب مغفرت و آمرزش کنند».

بنابر این، طلب آمرزش و دعا برای کسی که از دنیا، به سوی عالم برزخ و سرای آخرت راهی شده، دلیل تشریع نماز میت می‌باشد.

از همین رو است که نمازگزاران پس از تکبیر سوم براى مردان و زنان مؤمن دعا کرده و بعد از تکبیر چهارم بویژه براى میّت دعا می‌کنند.  

(۱).شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، مصحح، لاجوردی، مهدی، ج ‏2، ص 113، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.

نتایج تحقیقات علمی جدید نشان میدهد: شیردهی حداقل 18 ماهه و حداکثر 24 ماهه به کودک علاوه بر تاثیر بی نظیر در سلامتی کودک ، باعث کاهش بسیار چشم گیر امکان ابتلاء به سرطان سینه در مادر هم میشود…

دکتر محمد اسماعیل اکبری فوق تخصص جراحی غدد و سرطان ، توصیه قرآن به شیردهی 18 و 24 ماهه به شیر دهی به کودک و تاثیر آن بر پیشگیری از سرطان سینه را ، اعجاز قرآن می داند….

سوره بقره آیه 223  

« وَالْوالِداتُ يُرْضِعْنَ أَوْلادَهُنَّ حَوْلَيْنِ كامِلَيْنِ لِمَنْ أَرادَ أَنْ يُتِمَّ الرَّضاعَةَ وَعَلَى الْمَوْلُودِ لَهُ رِزْقُهُنَّ وَكِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ لا تُكَلَّفُ نَفْسٌ إِلاّ وُسْعَها لا تُضَارَّ والِدَةٌ بِوَلَدِها وَلا مَوْلُودٌ لَهُ بِوَلَدِهِ وَعَلَى الْوارِثِ مِثْلُ ذلِكَ فَإِنْ أَرادا فِصالاً عَنْ تَراضٍ مِنْهُما وَتَشاوُرٍ فَلا جُناحَ عَلَيْهِما وَإِنْ أَرَدْتُمْ أَنْ تَسْتَرْضِعُوا أَوْلادَكُمْ فَلا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِذا سَلَّمْتُمْ ما آتَيْتُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَاتَّقُوا اللّه‏َ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللّه‏َ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ »

ترجمه :و مادرانْ اولاد خودشان را دو سال تمام شير دهند ، براى آن كه بخواهد تمام شير دهد ، و روزى و جامه مادران به اندازه معروف بر كسانى است كه فرزند براى آن‏ها زاييده شده ، هيچ نَفْسى جز به اندازه گنجايش و طاقت او تكليف نمى‏ شود ، مادر به فرزندش زيان نرساند ، و آن كه فرزند براى او زاييده شده [يعنى پدر] نيز به فرزندش زيان وارد نكند ، و بر گردنِ وارثِ پدر نيز همين وظيفه است، پس اگر از روى تراضى و مشورتْ پدر و مادر اراده فصال نمودند باكى بر آن‏ها نيست و اگر بخواهيد براى فرزندانتان دايه بگيريد كه آن‏ها را شير دهند بِزه[اى] بر شما نيست هر گاه تسليم كنيد به اندازه معروف آنچه داده ‏ايد و از نافرمانى خدا بپرهيزيد ، به درستى كه خدا به آنچه مى‏ كنيد بيناست . 

 خانواده کوچکترین و از جهاتی مهمترین بخش هر جامعه است که در صورتی که در مسیر صحیح تربیتی حرکت کند، آثار و برکاتش شامل حال همه جامعه می شود و اگر خدای نکرده در مسیر نادرست باشد آثار مخرب آن شامل حال همه جامعه خواهد شد.  

مطالعه تاریخ زندگی فاطمه زهرا سلام الله علیها به عنوان یک انسان کامل و الگوی زن مسلمان - با وجود حیات کوتاهشان - درسهای فراوانی برای خانواده های ما به ویژه بانوان محترم دارد و جامعه ما همیشه نیاز مبرمی به شنیدن و یادآوری آنها داشته و دارد.  

هنگامی که در زمینه رفتارشناسی حضرت زهرا سلام الله علیها با معیار نکات “خانوادگی” مطالعه می کنیم، مطالب موجود در منابع حداقل در چهار سطح قابل بررسی و مطالعه است: رفتار با پدر، رفتار با همسر، رفتار با فرزندان، و رفتار با بستگان و خویشان نسبی و سببی. از آنجا که پرداختن به تمام این بخشها و ذکر روایات و شواهد تاریخی آن در حد یک مقاله نیست، ناچار موضوع رفتار با همسر و به تعبیر دیگر «همسرداری فاطمی» را محور قرار داده و به سراغ منابع تاریخی می رویم. امید است که این نوشته کوتاه برای خوانندگان محترم به  ویژه بانوان گرامی مفید باشد.  

وصال دو خورشید در آسمان نبوی بانوی بزرگ اسلام بنا بر فرمایش کلینی و مشهور علمای شیعه در سال پنجم هجری در مکه مکرمه به دنیا آمد. عقد ایشان با حضرت علی علیه السلام در سال دوم هجری بوده و چند ماه بعد - به نظر برخی محققان ده ماه بعد  - ازدواج کرده اند. حضرت فاطمه زهرا حدود نه سال همسر آقا امیرالمؤمنین علیهماالسلام بودند و از حضرت مولا چهار فرزند به دنیا آوردند: حسن و حسین و زینب و امّ کلثوم ؛ و البته طفلی هم داشتند که به شهادت رسید و به دنیا نیامد.

این مدت کوتاه و پرحادثه گزارشات چندی درباره موضوع مورد توجه ما وجود دارد که بازخوانی آن می تواند جالب و مفید باشد. ما در چند محور گزارشات تاریخی را ذکر می کنیم.  

(۱)اظهار محبت و احترام به همسر

از نقلهای تاریخی روشن می شود که این اصل مهم در زندگی آن بزرگواران مورد توجه بوده است. صرف محبت و احترام قلبی برای تداوم گرمی و نشاط خانواده کافی نیست بلکه بیان خوبی ها و کمالات همسر تاثیر شایسته ای دارد. فاطمه زهرا علیهاالسلام به گونه های مختلف به بیان محبت و احترام نسبت به همسرش می پرداخت. از جمله در محضر پدرش، حضرت علی علیه السلام را بهترین یاور و بهترین همسر می خواند.

(۲) اطاعت از همسر

هنگامی که حادثه تلخ سقیفه اتفاق افتاد، سران حکومت جدید برای دلجویی و شاید جلب نظر افکار عمومی مسلمانان تصمیم گرفتند از حضرت زهرا علیهاالسلام دلجویی کرده و با رفتن به ملاقات ایشان فضا را تلطیف نمایند اما حضرت صدیقه کبری علیهاالسلام برای ابراز خشم و ناراحتی خود از آنها اجازه ملاقات نمی دادند تا اینکه آنها به حضرت امیر علیه السلام متوسل شده و خواستند تا فاطمه زهرا علیهاالسلام را راضی کنند. امام علیه السلام بدون اینکه فشاری به همسرشان بیاورند قضیه را مطرح کردند؛ تعبیر دختر گرامی رسول خدا صلی الله علیه و آله این است که: « البیت بیتک و الحرة زوجتک افعل ما تشاء» منزل منزل شما و من همسرتان هستم هر کار مایل هستید انجام دهید.

(۳)پرهیز از ناراحت کردن همسر

برخی زنان قریش به حضرت فاطمه (س) به خاطر ازدواج با مردی فقیر طعنه می زدند،در گزارشات تاریخی آمده است که حضرت علی علیه السلام فرمودند: «فاطمه هیچ گاه مرا ناراحت نکرده و از درخواستم سرپیچی نکرده است» و البته این مطلب متقابل بوده است چرا که امام علیه السلام در ادامه می فرمایند: «من هم هیچ گاه او را خشمگین نکرده و به کاری وادار نکردم.» لذا برخی از نقلها که گزارش موردی اختلاف میان آنها است که با پادرمیانی رسول خدا صلی الله علیه و آله مشکل حل شده است علاوه بر ضعف سند با نقلهای دیگر از جمله موردی که آوردیم، ناسازگار است.

(۴)تحمل مشکلات اقتصادی

کمبود امکانات از ویژگیهای بارز تاریخ صدر اسلام و به ویژه زندگی خانواده فاطمه علیهاالسلام بود،حتی برخی زنان قریش به ایشان به خاطر ازدواج با مردی فقیر طعنه زدند،اما در هیچ جا گلایه ای از این بابت نداشتند و بنابر برخی گزارشات با نخ ریسی برای دیگران به اقتصاد خانواده کمک هم می کردند. در تاریخ آمده که روزی حضرت امیر به فاطمه زهرا علیهماالسلام گفتند آیا غذایی داری تا از گرسنگی در بیایم. ایشان نفی کردند و گفتند: «آنچه در منزل بوده به شما و فرزندانم دادم و خودم از غذای موجود استفاده نکردم.» امام علیه السلام گفتند: چرا به من اطلاع ندادید تا دنبال غذا بروم. حضرت علیهاالسلام گفتند: «یا ابالحسن انی لَأستحیی من الهی أن اکلف نفسک ما لاتقدر علیه» ؛ ای ابالحسن! [در زبان عربی نام بردن با کنیه ادب و احترام را می رساند] من از خدای خودم خجالت می کشم که شما را به کاری که نمی توانید انجام دهید مکلف کنم. یعنی من که از وضعیت شما و شرایط جامعه با خبرم، چرا با درخواست خودم فشار بیشتری را به شما وارد آورم.

(۵) آراستگی برای همسر

بنا به برخی گزارشات، حضرت زهرا علیهاالسلام از نوع خاصی عطر و مشک استفاده می کرده است.

(۶)غمی جاودانه از هجران یار

در هر حال طبیعی است که مولای متقیان علیه السلام با از دست دادن چنین همسر بزرگوار و با کمالاتی چه اندازه دچار اندوه باشند. به ویژه که شاهد ستم دیدنشان هم بودند. از همین رو بود که پس از تدفین غریبانه زهرایش با رسول خدا صلی الله علیه و آله زمزمه کرد: «امانتی که به من سپرده بودی، بازگشت و به صاحبش رسید. از این پس اندوه من جاودانه و شبهایم بیداری خواهد بود تا آن روزی که خدا برایم همنشینی با شما را در خانه ای که هستید برگزیند.»

پی نوشت:

 1  - برای مطالعه: موسوعة التاریخ الاسلامی1/346؛

2  - همان2/99.

۳  - بحارالانوار43/117

۴ -مناقب خوارزمی/353- کشف الغمه1/373

۵ - مسند احمد1/104- طبقات ابن سعد8/25.

۶  - ارشاد مفید1/36.

۷  -امالی صدوق329- مناقب خوارزمی268.

۸  -بحارالانوار37/103 منبع اصلی حدیث کشف الغمة اربلی است.

۹  - امالی طوسی41.

۱۰  - نهج البلاغه خطبه202.